محمدحسین فهمیده (16 اردیبهشت 1346 - 8 آبان 1359) سومین فرزند از بین هشت فرزند خانواده فهمیده و یکی از رزمندگان بنام جنگ ایران و عراق است که در عملیات استشهادی به تانکهای عراقی شهید شد.
حسین فهمیده در اول اردیبهشت 1346 در روستای سراجه قم زاده شد. در سال 1352 به دبستان «روحانی» قم (نام قبلی: کریمی) وارد شد و از مهرماه سال 1356 تحصیلاتش را در مدرسه راهنمایی حافظ در شهر قم ادامه داد. سپس همراه خانوادهاش به کرج مهاجرت کرد و از مهرماه 1358 در مدرسه خیابانی مشغول به تحصیل شد.[1]
پخش اعلامیههای سید روحالله خمینی در سالهای 1356 و 1357 در سن حدود ده تا یازده سالگی؛ دیدار خمینی در بازگشت به ایران، شرکت در تظاهرات انقلاب اسلامی زمستان 1357[1] و شرکت در درگیریهای خوزستان[2] از جمله اقدامات اوست.
وی در بیست و پنجم یا ششم شهریور ماه 1359 یک هفته پیش از اعلام رسمی آغاز جنگ همراه نیروی مقاومت بسیج[3] به جبهه? خرمشهر اعزام شد. از آنجا که در روزهای نخستین از شرکت او در خط مقدم جلوگیری میشد، با تلاشهایی از جمله یک نفوذ چریکی به خط نیروهای دشمن، برای حضور در خط مقدم اجازه گرفت. وی در غروب سی و یکم شهریور ماه -از نخستین روزهای اعلام تجاوز نظامی ارتش عراق- همراه با محمدرضا شمس در جبهه نبرد حضور رسمی یافت. این دو، یک بار در هفته اول مهرماه زخمی شده و به بیمارستان ماهشهر اعزام شدند. چند روزی پس از بهبودی با ترخیص از بیمارستان و بازگشت به جبهه و پایان دادن مجدد به مخالفت فرماندهان با حضورشان؛ به خط مقدم اعزام شدند. امّا فهمیده بار دیگر در بیست و هفتم مهرماه طی مقاومت در برابر حملههای دشمن دوباره زخمی شد. او سر انجام در 8 آبان ماه 1359 در کوت شیخ درآن سوی شط خرمشهر شهید شد. و بقایای بدنش در بهشت زهرای تهران به خاک سپرده شد.[1]
تانکها ی عراقی (ظاهراً 5 دستگاه) به طرف رزمندگان ایران هجوم آورده ودر صدد محاصره آنها بودند.
حسین درحالی که تعدادی نارنجک به کمرش بسته و در دستش گرفته بود به طرف تانکها حرکت میکند. تیری به پای او میخورد واز ناحیه پا مجروح میشود. بدون هیچ دغدغه و تردیدی تصمیم خود را عملی میکند واز لا به لای امواج تیر که از هر سو به طرف او میآمد، خود را به تانک پیشرو می رساند وآن را منفجر میکند و خود نیز تکه تکه میشود. افراد دشمن گمان میکنند که حملهای از سوی نیروهای ایرانی صورت گرفتهاست، جملگی روحیه خود را میبازند و با سرعت تانکها را رها کرده و فرار میکنند. در نتیجه، حلقه محاصره شکسته میشود و نیروهای کمکی ایرانی هم میرسند و نیروهای ایرانی موفق میشوند که عراقیها را از آن منطقه به عقب برانند.[4]
بدنبال کشته شدن حسین فهمیده، صدای جمهوری اسلامی ایران با قطع برنامههای خود اعلام میکند که نوجوانی سیزدهساله با فداکاری زیر تانک عراقی رفته، آن را منفجر کرده و خود نیز به شهادت رسیدهاست. سید روحالله خمینی در پیامی که به مناسبت دومین سالگرد پیروزی انقلاب اسلامی بیانکرد، چنین گفت:[5][6]
... رهبر ما آن طفل سیزدهسالهای است که با قلب کوچک خود که ارزشش از صدها زبان و قلم بزرگتر است، با نارنجک، خود را زیر تانک دشمن انداخت و آن را منهدم نمود و خود نیز شربت شهادت نوشید.
هشتم آبان به عنوان «روز بسیج دانشآموزی» و همچنین روز 13 آبان به افتخار او به عنوان روز دانشآموز در ایران نامگذاری شد و سازمانی به همین نام زیر نظر بسیج مستضعفین تشکیلشد. این سازمان با همکاری وزارت آموزش و پرورش در بسیاری از مدارس اقدام به تشکیل واحدهای مقاومت بسیج نموده.
اشیای بازمانده از فهمیده در موزه شهدا تهران نگهداری میشود.[7]
موزه شهدای دانشآموز در خانه? پدری حسین فهمیده در کرج ساخته شد. پیشاز این تصویر حسین فهمیده بصورت نقشآب برروی اسکناس دوهزار ریالی چاپ گردید.